Kosmos 482 uzay aracının Dünya’ya düşmesi bekleniyor

1970’lerde Venüs’e inmesi planlanan Sovyet döneminden kalma Kosmos 482 uzay aracının, muhtemelen Mayıs ayının ilk iki haftası içinde kontrolsüz bir şekilde Dünya’ya geri düşmesi bekleniyor.

Uzay enkazı izleme uzmanlarına göre, yarım tonluk metal kütlesinin nereye düşebileceğini ya da ne kadarının yeniden girişten kurtulacağını bilmek için henüz çok erken.

Hollandalı bilim adamı Marco Langbroek, uzay aracının 10 Mayıs civarında atmosfere yeniden gireceğini tahmin ediyor.

Sağlam kaldığı varsayılırsa, saatte yaklaşık 242 kilometre hızla çarpacağı tahmin ediliyor.

Langbroek, “Risksiz olmasa da çok endişelenmemeliyiz,” dedi.

Cisim nispeten küçük ve parçalanmasa bile, “Risk, her yıl birkaç tane gerçekleşen rastgele bir göktaşının düşmesi kadar. Hayatınız boyunca size yıldırım çarpması riski daha büyük,” dedi.

Uzay aracının gerçekten birine ya da bir şeye çarpma olasılığının düşük olduğunu, ancak “tamamen (riskin) dışlanamayacağını” da sözlerine ekledi.

Sovyetlerin Venüs’e yaptığı görevler nelerdi?

Sovyetler Birliği, 1972 yılında Venüs’e yönelik görevlerden biri kapsamında Kosmos 482 adlı uzay aracını fırlattı. Ancak bir roket arızası nedeniyle araç Dünya yörüngesinden çıkamadı.

Aracın büyük bir kısmı on yıl içinde atmosfere girerek parçalandı. Ancak yaklaşık bir metre çapındaki iniş kapsülünün, 53 yıldır oldukça eliptik bir yörüngede Dünya’nın çevresinde dönmeye devam ettiği düşünülüyor.

Hollanda’daki Delft Teknoloji Üniversitesi’nden gökbilimci Marco Langbroek’e göre kapsül, giderek alçalan bir yörüngede bulunuyor.

Yaklaşık 500 kilogram ağırlığındaki kapsülün atmosfere yeniden giriş sırasında parçalanmadan kurtulma ihtimali var.

Langbroek, kapsülün Venüs’ün yoğun karbondioksit atmosferine iniş yapabilecek şekilde tasarlandığını hatırlatıyor.

Ancak uzmanlar, 1970’lerden kalma paraşüt sisteminin hâlâ çalışır durumda olmasından şüpheli. Ayrıca kapsülün ısı kalkanı da uzun yıllar yörüngede kaldığı için zarar görmüş olabilir.

Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi’nden Jonathan McDowell, Kosmos 482’nin ısı kalkanının işlevini yitirmesinin en güvenli senaryo olacağını belirtiyor. Bu durumda kapsül, atmosfere girerken yanarak yok olacak.

Ancak ısı kalkanı görevini sürdürürse, bu defa durum değişiyor. McDowell’a göre, “Bu durumda yarım tonluk metal bir nesne atmosfere sağlam bir şekilde yeniden girer ve gökyüzünden yere düşer.”

Kapsül, 51.7 derece kuzey ve güney enlemleri arasında herhangi bir yere düşebilir. Olası düşüş alanları Kanada’nın Alberta eyaletindeki Londra ve Edmonton kadar kuzeyden, Güney Amerika’nın Horn Burnu’na kadar uzanıyor.

Ancak Delft Teknoloji Üniversitesi’nden Langbroek, Dünya’nın büyük oranda suyla kaplı olduğunu hatırlatarak, “Muhtemelen bir okyanusa düşecektir,” diyor.