3I/ATLAS kuyruklu yıldızında kimyasal yapı taşları bulundu

Güneş Sistemi dışından gelen ve şimdiye kadar tespit edilen üçüncü yıldızlararası cisim olan 3I/ATLAS kuyruklu yıldızında, yaşamın temel kimyasal yapı taşları olarak kabul edilen moleküllerin ‘olağanüstü miktarlarda’ bulunduğu belirlendi.

Araştırmacılar, bu bulgunun galaksinin farklı bölgelerinde gezegen oluşumu ve kimyasal evrim hakkında önemli ipuçları sunduğunu ifade etti.

3I/ATLAS, 1 Temmuz 2025’te Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System (ATLAS) tarafından tespit edildi.

Yapılan gözlemler sonucunda cismin kuyruklu yıldız özellikleri gösterdiği ve yıldızlararası kökenli olduğu doğrulandı.

Bilim insanları, kuyruklu yıldızın Güneş Sistemi’nden daha yaşlı olabileceğini ve milyarlarca yıldır galakside başıboş halde yol aldığını değerlendiriyor.

Dünya’ya 19 Aralık’ta en yakın konumuna ulaşan 3I/ATLAS, kısa süreli gözlem penceresi içinde hem yer tabanlı teleskoplarla hem de uzay teleskoplarıyla incelendi.

Araştırma ekibinde yer alan Canterbury Üniversitesi’nden Doç. Dr. Michele Bannister, yıldızlararası cisimlerin başka yıldız sistemlerinde gezegen oluşumuna dair doğrudan kanıt sunduğunu belirterek, “Bu kuyruklu yıldız, artık var olmayan çok eski bir yıldız sisteminden gelen bir mesaj gibi” değerlendirmesini yaptı.

Yaşamın yapı taşları keşfedildi

Henüz hakem onay sürecindeki bir bilimsel çalışmaya göre, 3I/ATLAS’ta metanol (CH₃OH) ve hidrojen siyanür (HCN) molekülleri tespit edildi.

ALMA teleskop ağı kullanılarak yapılan ölçümlerde, özellikle metanolün Güneş Sistemi’ndeki kuyruklu yıldızlara kıyasla çok daha yüksek oranlarda bulunduğu kaydedildi.

Araştırmacılar, metanolün kuyruklu yıldızın gaz içeriğinin yaklaşık yüzde 8’ini oluşturduğunu, bu oranın Güneş Sistemi kuyruklu yıldızlarında ortalama yüzde 2 civarında olduğunu belirtti.

Hidrojen siyanür ise amino asitlerin oluşumunda kritik bir rol oynayan temel moleküller arasında yer alıyor.

NASA’ya göre, bu tür moleküller doğrudan yaşamın varlığına işaret etmese de, amino asitler ve daha karmaşık organik bileşiklerin oluşumu için gerekli “kimyasal yapı taşları” olarak kabul ediliyor.

NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezi’nden Martin Cordiner, metanolün yüksek kimyasal karmaşıklığa giden yollarda neredeyse kaçınılmaz bir ürün olduğunu vurguladı.

‘Yaşam için gerekli kimyasal bileşenler galakside yaygın olabilir’

Bilim insanları, 3I/ATLAS’ta tespit edilen moleküllerin yaşam bulunduğuna dair bir kanıt olmadığının altını çizdi.

Ancak uzmanlara göre bu bulgular, yaşam için gerekli kimyasal bileşenlerin galakside yaygın olabileceğine dair önemli göstergeler sundu.

Uzun süredir, kuyruklu yıldızlar ve asteroitlerin erken Dünya’ya su ve organik moleküller taşımış olabileceği öne sürülüyordu.

3I/ATLAS’ta su buzu ve organik bileşiklere dair işaretlerin birlikte görülmesi, bu hipotezi galaktik ölçekte yeniden gündeme getirdi.